- In de Buurt
- 18 december 2022
Programma voor sociale competentie en democratisch burgerschap
Merel Schulte en Fleur Markus over het project co-teach PO-SO
‘Co-teaching = samen puzzelen!’
- 4 december 2023
- in: Kennis, Professionalisering
“Co-teaching zou een normaal onderdeel moeten worden van de professionalisering van leerkrachten”, vertellen Merel en Fleur enthousiast over het project co-teach PO-SO in Amsterdam. Merel Schulte is orthopedagoog en leerkracht bij de PI-scholen en Fleur Markus is begeleider passend onderwijs, ontwikkelingspsycholoog en leerkracht bij Openbaar Onderwijs aan de Amstel. Zij ontmoetten elkaar bij het wijkoverleg Rivierenbuurt/De Pijp en raakten daar enthousiast over het idee om co-teaching op te zetten in Amsterdam. “Persoonlijk heb ik een allergie voor iemand die in de klas komt zitten, dingen opschrijft en dan tips geeft,” zegt Fleur. Co-teaching werkt anders: het is een effectief bewezen interventie waarin je samenwerkt in de klas en samen puzzelt, ieder vanuit de eigen expertise. “Erkenning en herkenning zijn twee van de effectieve elementen van co-teaching.”
Wat is co-teaching?
Co-teaching is een vorm van extra ondersteuning voor en door leerkrachten uit het primair en speciaal onderwijs. Door expertisevergroting aan beide kanten en samen goed in kaart te brengen wat de mogelijkheden zijn binnen de reguliere setting, dragen co-teachers bij aan passend onderwijs voor leerlingen met complexe problematiek. “Nee, de co-teacher is geen betere leerkracht. Je hebt een ander soort skills en knowhow”, zegt Merel. Het co-teachtraject is gebaseerd op gelijkwaardigheid en wederzijds leren. “In essentie is het eerste doel van dit traject om kinderen die dreigen uit te vallen binnenboord te houden.”
Hoe is het Co-teach PO-SO project van de grond gekomen?
De schoolbesturen OOadA, ASKO en de PI-scholen hebben de handen ineengeslagen om co-teaching op te zetten in Amsterdam. Later is ook Kolom aangehaakt. Dit zijn schoolbesturen van zowel regulier als speciaal (basis)onderwijs. “Wat we allereerst nodig hadden waren mensen die het ook wilden gaan doen.” In het schooljaar van 2022 zijn er 21 leerkrachten opgeleid tot co-teacher. Dit schooljaar hebben zich opnieuw 23 leerkrachten gemeld uit het regulier en speciaal onderwijs, en cluster 2. De opleiding wordt verzorgd door Monique Baard van Pica Pedia. “Zij is een ervaren goeroe in dit veld.” Naast de trainingen vinden er ook intervisiebijeenkomsten plaats. Om meer zicht te krijgen op de opbrengsten van het project, is er onderzoek gedaan door de UvA naar de ervaring van het co-teachtraject. Op dit moment wordt er georiënteerd op een vervolgonderzoek.
Hoe werkt het in de praktijk?
Een leerkracht kan zelf aangeven behoefte te hebben aan een co-teachtraject. Meestal loopt het dan via de IB’er. De IB’er meldt de casus aan bij het projectteam van co-teach PO-SO, en het projectteam maakt een inschatting of een co-teachtraject effectief kan zijn. De leerkracht en de co-teacher maken een afspraak om met elkaar kennis te maken. In de intake wordt het doel bepaald. Na elke sessie vindt er een evaluatie plaats tussen co-teacher en leerkracht, waarin ook het proces wordt besproken. “Hoe gaan we met elkaar handelen?” De duur van het co-teachtraject is wisselend. Er wordt uitgegaan van zes tot acht keer, waarbij de co-teacher twee uur per keer in de klas is. “Het gaat erom dat we samen observeren en samen de groep leiden. Flexibel kunnen zijn en als een kameleon mee kunnen kleuren in elk klassenklimaat horen daarbij.”
‘Bij de buren gaan kijken’
Een leerkracht kent zijn of haar eigen klas en kinderen. “Een co-teachtraject vraagt van een leerkracht om iemand toe te laten op zijn of haar werkterrein. Dit brengt een bepaalde kwetsbaarheid met zich mee.” Tevens is het belangrijk dat leerkrachten voorbij de grenzen van hun eigen ervaring, de eigen klas en klassenroutines durven kijken en van elkaar kunnen leren. “Het gaat om samen doen, samen optrekken, samen verbinden en samen onderuitgaan. Leerkracht zijn is de hele dag een soort stand-up comedy. Elke keer op zoek naar de performance”, grapt Merel. “Als co-teacher wordt je werk als leerkracht leuker. Ik zou daarom zeggen: investeer in je mensen door hen hierin te faciliteren, geef ze hiervoor de ruimte.”
Wat is de grootste wens van Fleur en Merel voor het project? Het liefst zien ze dat co-teaching een hervorming in het onderwijs teweegbrengt, met een andere mindset: we doen het samen. Samen zorgen we voor een thuisnabije beter passende onderwijsplek voor kinderen met extra ondersteuningsbehoeften. En samenwerken, dat kun je leren. Fleur hoopt daarom dat co-teaching een normaal onderdeel wordt van de professionalisering van de leerkracht. De rol van de intern begeleider, directie en besturen is hierin cruciaal. Maar uiteindelijk ook de lerarenopleidingen. “Faciliteer alle mensen die in het onderwijs zitten om samen te mogen puzzelen!”
Heb je vragen over het co-teach PO-SO project, of heb je een leerling die je graag wil voorleggen? Neem contact op met coteach@ooada.nl. Meer informatie over het project is terug te zien in deze video.
Co-teach PO-SO wordt mede mogelijk gemaakt door subsidie van het SWV Amsterdam-Diemen (nieuwe initiatieven).
Het projectteam bestaan uit: Fleur Markus (OOadA, projectleider Co-teach PO-SO), Simone Groot (OOadA, lid van het projectteam Co-teach PO-SO), Merel Schulte (de PI-scholen, lid van het projectteam Co-teach PO-SO), Jojanne Poecke (Kolom, lid van het projectteam Co-teach PO-SO), Mariena Wijnholds (ASKO, lid van het projectteam Co-teach PO-SO), Sophie Hermanussen (OOadA, lid van het projectteam Co-teach PO-SO), Dylan Maassen (OOadA, lid van het projectteam Co-teach PO-SO), Sena Ebbers (lid van het projectteam Co-teach PO-SO)
Deel deze pagina:
